Zapisywanie plików jako PDF

Podstawową zaletą formatu PDF jest to, że pliki w nim zapisane wyświetlają się właściwie identycznie na wszystkich urządzeniach. Jest więc on doskonałym wyborem zawsze wtedy, gdy chcemy umożliwić komuś odczytanie naszego dokumentu i mieć przy tym pewność, że zobaczy on dokładnie to, co my widzieliśmy. Z formatu tego powinniśmy korzystać np. wtedy, gdy chcemy wydrukować gotowy dokument w punkcie ksero, lub nie wiemy, jakie oprogramowanie posiada komputer, na którym będziemy wyświetlać stworzoną prezentację. W niniejszym artykule opisuję, w jaki sposób tworzyć pliki PDF z poziomu LibreOffice, a także co zrobić, aby móc je później otworzyć do edycji.

Tworzenie plików PDF jest banalnie proste. Wystarczy bowiem kliknąć odpowiednią ikonkę na pasku narzędziowym, wpisać nazwę pliku wynikowego i… to wszystko.

Umiejscowienie ikony służącej do tworzenia plików PDF na pasku narzędziowym

Alternatywnie możemy wybrać z menu PlikEksportuj jako PDF. Pojawi się nowe okienko, które pozwala określić kilka parametrów tworzonego pliku PDF. Na szczególną uwagę zasługuje karta Bezpieczeństwo, za pośrednictwem której możemy zabezpieczyć nasz plik hasłem. Poza tym na karcie Ogólne możemy zaznaczyć kilka przydatnych opcji. Poniżej znajduje się opis niektórych z nich:

  • PDF/A-1a — plik wynikowy będzie skonstruowany w specjalnym formacie przystosowanym do długotrwałego archiwizowania dokumentów. Zostanie otagowany (patrz niżej), osadzone zostaną wszystkie wykorzystane czcionki oraz informacje o używanym profilu kolorów. Teoretycznie powinno to zapewnić, że plik będzie mógł zostać odczytany nawet za kilkadziesiąt lat. Zaznaczenie tej opcji spowoduje, że części innych opcji nie będzie już można zaznaczyć lub odznaczyć.
  • Tagowany PDF — plik wynikowy będzie zawierał specjalne znaczniki określające logiczną strukturę dokumentu. Chociaż nie zauważymy żadnych różnic w dokumencie przeznaczonym do druku, wyświadczymy ogromną usługę niepełnosprawnym czytelnikom wykorzystującym specjalne systemy komputerowe. Dla przykładu, oprogramowanie przystosowane do pomocy osobom niewidomym będzie w stanie określić, gdzie znajdują się kolejne rozdziały pracy, zaś ich użytkownik będzie mógł sprawniej poruszać się po dokumencie. Jeżeli przygotowujemy dokument do dystrybucji w formie cyfrowej, powinniśmy zaznaczyć tę opcję.
  • Eksportuj zakładki — nasze dokumenty mogą posiadać zakładki (o których wspominałem przy okazji pisania o odsyłaczach do innych partii tekstu). Zaznaczenie tej opcji spowoduje, że wynikowy plik PDF również będzie w nie zaopatrzony.
  • Eksportuj automatycznie wstawione puste strony — LibreOffice Writer domyślnie nie wyświetla pustych stron (o tym, kiedy pojawiają się one w dokumencie, możesz przeczytać w artykule o stylach stron). Koniecznie zaznacz tę opcję, jeżeli planujesz wydrukować dokument, który je zawiera.
  • Osadź standardowe czcionki — specyfikacja PDF definiuje pięć „standardowych” czcionek. Są to: Courier, Helvetica, Symbol, Times oraz ITC Zapf Dingbats. Zakłada się, że każdy system przystosowany do odczytywania plików PDF posiada te czcionki lub ich zamienniki, w związku z czym nie ma potrzeby osadzać ich w dokumencie wynikowym. Ponieważ jednak dopuszcza się używanie zamienników (np. w miejsce czcionki Helvetica używa się popularnego Ariala), mogą pojawić się subtelne różnice między tym, co widział twórca dokumentu a tym, co widzi czytelnik. Jeżeli używasz w swoim dokumencie którejś z wyżej wymienionych czcionek oraz chcesz uniknąć wspomnianych różnic, zaznacz tę opcję.

Na karcie Ogólne dostępna jest jeszcze jedna opcja, która zasługuje na osobny komentarz. Chodzi o Osadź plik OpenDocument. Jej zaznaczenie spowoduje utworzenie tzw. hybrydowego pliku PDF. Zawiera on w sobie plik w formacie OpenDocument, zrozumiały dla LibreOffice. Dzięki temu można go otworzyć za pomocą LibreOffice i zwyczajnie edytować! Jednocześnie pozostałe programy odczytujące PDF otworzą go tak, jak gdyby był to zwykły plik w tym formacie. Opcja ta przydaje się szczególnie wtedy, gdy większość swoich dokumentów przechowujemy w formacie PDF, ale chcemy pozostawić sobie możliwość ich edycji w przyszłości. Należy jednak mieć na uwadze, że zaznaczenie tej opcji zwiększa wielkość pliku wynikowego około dwukrotnie.

Okno eksportu pliku do formatu PDF, karta Ogólne

Zmiana ustawień eksportu PDF wpływa także na wspomnianą wcześniej ikonkę na pasku narzędziowym. Dla przykładu: jeżeli zapiszemy tagowany plik PDF, następny plik utworzony poprzez kliknięcie odpowiedniej ikonki również będzie tagowany.

Podobał Ci się ten artykuł? Zapisz się na listę subskrybentów i otrzymuj informacje o następnych

komentarzy 18

  • Camelek pisze:

    Bardzo przydatne informacje, oby tak dalej! :]
    Chciałbym jeszcze tylko się dowiedzieć, czym są formularze PDF, ponieważ jest taka możliwość wyboru spośród: FDF, PDF, HTML, XML. Jakie one mają znaczenie, czym się różnią?

    • Plik PDF może zawierać formularze, w istocie niczym nie różniące się od formularzy na stronach WWW — pola, które musiałeś uzupełnić aby napisać ten komentarz, to właśnie taki formularz. Pole wyszukiwania na stronie Google to także formularz, chociaż trochę prostszy. Pola danych teleadresowych, które wypełniasz podczas zamawiania towarów w sklepie internetowym, to także formularz, chociaż bardziej skomplikowany. Takie same formularze możesz tworzyć w programie Writer (o czym być może napiszę kiedyś artykuł).

      Programy do odczytywania PDF mogą pozwalać użytkownikowi wypełniać te formularze danymi. O ile formularz został przygotowany w odpowiedni sposób, mogą także — po wypełnieniu — wysłać zapisane w nim informacje przez e-mail lub na odpowiednio przygotowaną stronę internetową. I w tym miejscu znaczenie ma wybór z listy formatów — aplikacja odbierająca dane będzie oczekiwała, że otrzyma je w odpowiednio przygotowanej formie (inaczej nie będzie w stanie ich odczytać i przetworzyć). Twórca pliku PDF musi więc wybrać taki format, który jest zrozumiały dla aplikacji, która te dane będzie odbierać.

      Przyznaję, że aspekt ten pominąłem świadomie. Wyszedłem bowiem z założenia, że ci użytkownicy, którzy rzeczywiście potrzebują skorzystać z tej opcji, znają różnice między poszczególnymi formatami lepiej ode mnie. Niemniej mam nadzieję, że ten komentarz stanowi dobre uzupełnienie dla bardziej ciekawskich czytelników.

      Dziękuję także za miłe słowa 🙂 .

      Ps. Amiga 1200 była pierwszym komputerem, jaki zagościł u mnie w domu 😉 .

      • SpeX pisze:

        Ale takie formularze też się mogą przydać przy „druku”. Jak ma się donieść gdzieś wypełniony formularz, a nie chce się tego robić ręcznie, to o wiele wygodniej jest go wypełnić w PDFie i potem z treścią wydrukować.

  • Sebastian pisze:

    Witam.
    Jak wydrukować w pdf to co mam w trybie POZIOMYM (w poziomie)
    Nie mieści mi się wszystko na ekranie!
    pzdr

    • Sebastian pisze:

      nie aktualne 🙂 wystarczy sformatować stronę arkusza jako POZIOMA :)!
      sorry

  • Marek pisze:

    Witaj,
    mam pewien kłopot, mianwicie wyeksportowanie do pdfa osadza na dokumencie romb zasłaniajacy 3/4 strony. Posiadam LO 4.0.3.3, nie znalazlem dotychczas rozwiazania sam jak i w internecie.
    Poza tym i przede wszystkim bardzo sensowna strona!

    • Na LO 4.0.4 żaden romb nic nie przysłania w pliku wynikowym.
      Mamy więc kilka możliwości:
      1. Problem istnieje w wersji 4.0.3, został usunięty w 4.0.4. Rozwiązaniem jest aktualizacja.
      2. Problem istnieje w pliku źródłowym. Niektóre czytniki PDF mają kłopoty z poprawną interpretacją (częściowo) przezroczystych elementów utworzonych w niektórych wersjach LO. Rozwiązaniem jest usunięcie kłopotliwych elementów. Pomóc w tym może okienko nawigatora (F5).
      3. Problem istnieje w opcjach generowania PDF. Tutaj zwróciłbym zwłaszcza uwagę na ustawienia znaku wodnego.

      Jeżeli żadna z tych dróg nie doprowadzi do rozwiązania, zadaj proszę pytanie na forum polskiej społeczności. Podaj informacje o wersjach LO oraz systemu operacyjnego, jakiego programu z pakietu dotyczy sprawa i (najlepiej) plik źródłowy.

  • SpeX pisze:

    A ja mam inne pytanie, jak z zwykłego skanu do pdfa (bo potrzebuję skan podpisu) zrobić dokument hybrydowy – czyli jak dodać do pdfa z bitmapa plik tekstowy?).

    • Biorąc pod uwagę, że LibreOffice nie jest programem do edycji PDF (niby jest wtyczka do importu, ale efekt jej działania pozostawia wiele do życzenia), nie jestem przekonany, czy pytanie jest zadane w odpowiednim miejscu.
      Niewątpliwie najlepiej do edycji PDF nadają się programy Adobe, z Acrobatem na czele (nie mylić z Acrobat Readerem). Nie kosztują mało, ale może ze strony producenta da się pobrać wersje trial, które podołają temu zadaniu.

      Jeżeli zaś musimy pozostać przy LibreOffice, to chyba najlepiej przekonwertować PDF z podpisem na bitmapę przy pomocy np. GIMP-a. Potem możemy ją dodać tak jak każdy obraz do dokumentu i go wyeksportować jako PDF, może być hybrydowy.

  • XxX pisze:

    Dlaczego w zakladce ‚Bezpieczenstwo’ drukowanie i zmiany sa nieaktywne. Interesuje mnie zabezpieczenie przed kopiowaniem tekstu z pdf?

  • XxX pisze:

    Przepraszam za zamieszanie. Juz widze ze wystarczy ustawic haslo;)
    Swietny blog;) Pozdrawiam

  • Alek pisze:

    Mam LO 4.2.2.1 jednak problem był również w starszej wersji.
    Po wyeksportowaniu formularza do pdf nie wyświetla się część polskich znaków, a niektóre są wyświetlane jako inna czcionka .
    Natomiast w trakcie edycji pola znaki są widoczne.
    czy jest na to jakaś rada?

  • Iwona pisze:

    Mam problem ze zrobieniem poprawnego PDFu z dość obszernej pracy, ponieważ wszystkie wykresy kołowe, które poprawnie wyświetlają się w pliku, w PDF szaleją i mają inne, błędne dane. Co zrobić aby PDF pod tym względem wyglądał naprawdę identycznie jak plik Libre Office.

  • Sheriko pisze:

    Witam, mam problem ponieważ po zmianie pliku który ma niecały 1Mb plik pdf ma 49Mb jak to możliwe? Dzieje się to na Macu ponieważ na normalnym windowsie wszystko jest ok.

  • Wojtas pisze:

    Czy można w LibreOffice Writer dodać jakiś plik, a następnie, po wyeksportowaniu do pdf był on w tym pdf-ie jako załącznik?

  • Magda pisze:

    Witam,
    Dziękuję za przydatne informacje. Mam jeden problem: po eksporcie dokumentu tekstowego do PDF, w warstwie tekstowej nie są rozpoznawalne polskie znaki. Jak się z tym uporać?
    Pozdrawiam
    magda

  • Basia pisze:

    Ja wypełniłam arkusz informacjami ale jak go odesłać stronie która mi go do wypełnienia przysłała????????

  • Daniel pisze:

    Witam serdecznie
    Mam problem z eksportem LibreOffice Calc do pdf. Konkretnie nie mogę odszukać jak ustawić eksport do pdf aby układ strony po eksporcie był horyzontalny.
    Z góry dziękuję i pozdrawiam