Przepis na

Odsyłacze do innych partii tekstu w LibreOffice Writer

• Autor: Mirosław Zalewski
• 23 października 2012
• komentarze 3

Bardzo często w dłuższych dokumentach chcemy odesłać czytelnika do innej partii tekstu, chociażby podając numer strony, na której znajduje się jakaś informacja. Możemy wpisać ten numer ręcznie, ale istnieje duża szansa, że po zredagowaniu dokumentu będziemy musieli go poprawić. Aby uniknąć podobnych sytuacji i zaoszczędzić sporo czasu, możemy żmudne zadanie aktualizacji odsyłaczy powierzyć komputerowi. W tym artykule pokazuję, jak to zrobić.

Zakładam, że dysponujemy pustym dokumentem tekstowym Writera. Przede wszystkim będziemy więc potrzebowali miejsca, do którego odeślemy czytelnika. Może to być tytuł rozdziału, domyślnie określony za pomocą stylu akapitowego Nagłówek 1. Tworzymy więc nowy akapit, któremu przypiszemy odpowiedni styl.

Po przejściu do następnego akapitu, wybieramy z menu Wstaw → Pola → Inne.... Pojawi się nowe okno, w którym aktywujemy kartę Odwołania. Z listy po lewej wybieramy Nagłówki, zaś w części po prawej stronie, na górze, pojawi się lista wszystkich nagłówków w dokumencie. W naszym przypadku zawiera ona tylko jedną pozycję, domyślnie zaznaczoną. Z listy poniżej wybieramy typ odniesienia, który chcemy wstawić. Dostępne typy:

• Strona — numer strony, na której znajduje się nagłówek.
• Rozdział — numer rozdziału. Gdy odsyłamy do nagłówka, jest to po prostu jego numer. W pozostałych przypadkach jest to numer ostatniego nagłówka dowolnego poziomu przed elementem, do którego odsyłamy. Jeżeli nie stosujemy numeracji konspektu, pole będzie puste.
• Odwołanie — tekst nagłówka.
• Powyżej/Poniżej — wyraz „powyżej" lub „poniżej”.
• Jako styl strony — podobnie jak Strona, ale wstawiona liczba jest w formacie określonym w stylu strony zawierającej nagłówek, do którego odsyłamy. Opcja ta jest przydatna tylko wtedy, gdy w dokumencie wykorzystujemy różne formaty numeracji stron.
• Numer — numer rozdziału, wraz z numerami tylu rozdziałów wyższych rzędów, ile potrzeba, aby jednoznacznie zidentyfikować nagłówek, do którego odsyłamy. Jeżeli nie stosujemy numeracji konspektu, pole będzie puste.
• Numer (bez kontekstu) — numer rozdziału, bez numerów rozdziałów wyższych rzędów. Jeżeli nie stosujemy numeracji konspektu, pole będzie puste.
• Numer (pełen kontekst) — numer rozdziału, wraz z numerami wszystkich rozdziałów wyższych rzędów. Jeżeli nie stosujemy numeracji konspektu, pole będzie puste.

Polecam zaznaczenie Strona. Następnie, za pomocą przycisku Wstaw, umieszczamy odsyłacz w dokumencie i zamykamy to okno.

W rezultacie pod nagłówkiem pojawiła się liczba 1. Jeżeli teraz umieścimy kursor przed nagłówkiem i wciśniemy Ctrl + Enter (wymuszając tym samym wstawienie nowej strony), nasza liczba zwiększy się do 2. W przypadku, gdy liczba się nie zmienia, należy wybrać z menu Narzędzia → Aktualizuj → Pola. Jak widać, nasz odsyłacz do strony zawierającej nagłówek zawsze wskazuje na tę stronę, na której nagłówek rzeczywiście się znajduje.

W podobny sposób możemy wstawiać odsyłacze do tabel, rysunków, grafik itp. Przyjrzyjmy się temu na przykładzie tabeli. Nasza tabela będzie również potrzebowała podpisu.

Gdy już skończymy przygotowywać tabelę, umieszczamy kursor poza nią i otwieramy okno wstawiania odsyłaczy (Wstaw → Pola → Inne...). Na karcie Odwołania pojawi się nowy typ — Tabela. Po jego zaznaczeniu wybieramy tabelę oraz typ odsyłacza z listy. Oprócz opisanych wcześniej, mamy dostępne trzy nowe typy:

• Kategoria i numer — typ oraz numer obiektu, do którego odsyłamy. Np. Tabela 1, Ilustracja 2, Rysunek 3 itp.
• Tekst podpisu — podpis obiektu, do którego odsyłamy. Nie zawiera on typu oraz numeru.
• Numeracja — tylko numer obiektu, do którego odsyłamy.

Załóżmy, że wstawiliśmy odsyłacz typu Kategoria i numer. Pokazuje on tekst „Tabela 1”. Gdybyśmy teraz umieścili kolejną tabelę z podpisem gdzieś przed już istniejącą tabelą, jej numer ulegnie zmianie, tak samo jak tekst odsyłacza — będzie on wskazywał na tabelę 2, a nie 1.

Umieszczanie w tekście odsyłaczy do nagłówków, numerowanych akapitów tudzież figur sprowadza się do wybrania odpowiednich pozycji z listy, nie powinno więc sprawić większych problemów. Co jednak w przypadku, gdy chcemy czytelnika odesłać do innego, arbitralnie określonego fragmentu tekstu (np. miejsca, gdzie wprowadzamy jakieś pojęcie)? Wpierw musimy oznaczyć ten fragment, dzięki czemu LibreOffice będzie mógł śledzić jego położenie. Możemy to zrobić na jeden z dwóch sposobów — korzystając z pól lub zakładek. W obu przypadkach pierwszym krokiem jest umieszczenie kursora w miejscu, do którego chcemy odesłać czytelnika.

Aby skorzystać z pól, musimy otworzyć okno wstawiania odsyłaczy. Na karcie Odwołania wybieramy Określ odwołanie na liście po lewej. Następnie wpisujemy dowolną nazwę w polu wprowadzania po prawej i klikamy Wstaw. Teraz umieszczamy kursor w miejscu, w którym chcemy wstawić odsyłacz i w oknie wstawiania odsyłaczy na liście po lewej wybieramy Wstaw odwołanie. Dalej postępujemy tak samo jak w przypadku nagłówków oraz tabel, które omówiłem powyżej.

W przypadku korzystania z zakładek wybieramy z menu pozycję Wstaw → Zakładka.... Pojawi się nowe okienko. W górnej jego części wpisujemy nazwę zakładki, po czym klikamy OK. Zakładka nie będzie widoczna w dokumencie, ale będziemy mogli do niej odesłać czytelnika wybierając Zakładki na karcie Odwołania okna do wstawiania odsyłaczy. Postępujemy więc analogicznie jak w przypadku nagłówków oraz tabel. Aby usunąć zakładkę, musimy ponownie otworzyć okienko Wstaw → Zakładka..., wybrać element z listy w dolnej jego partii i kliknąć przycisk Usuń.

Zakładki mają jedną dużą zaletę w porównaniu z polami — z ich pomocą możemy szybko przemieszczać się po dokumencie. Wystarczy, że klikniemy prawym przyciskiem myszy na liczbę stron (lewy brzeg paska statusu), a pojawi się lista wszystkich zakładek w dokumencie. Po wybraniu którejś z nich kursor natychmiast zostanie umieszczony w miejscu, w którym wstawiona została zakładka.

Niestety, ani pola, ani zakładki, nie pozwalają na zaznaczanie zakresu dokumentu. Jeżeli więc chcemy czytelnika odesłać do jakiegoś fragmentu rozdziału, musimy wykorzystać dwa pola. Powinniśmy także kontrolować, czy po zredagowaniu dokumentu nasz fragment nie pojawił się w całości na jednej stronie. Na szczęście takie sytuacje należą do rzadkości.