Przepis na

Wprowadzenie do LibreOffice

• Autor: Mirosław Zalewski
• 8 września 2012
• komentarzy 6

Chyba wszyscy słyszeli o pakiecie Microsoft Office. Większość ludzi słyszała również o jego darmowym konkurencie, OpenOffice.org. Ale LibreOffice?

Ta strona ma za zadanie przybliżyć podstawowe informacje na temat głównego przedmiotu niniejszego bloga, pakietu LibreOffice. Umieszczam tutaj również informacje, do których często odwołuję się w artykułach. Dla wygody, poniżej został zamieszczony spis treści, do którego odnośnik znajduje się również po każdej odpowiedzi.

Czym jest LibreOffice?

LibreOffice jest zestawem oprogramowania biurowego. W jego skład wchodzi sześć programów:

• Writer — edytor tekstu
• Calc — arkusz kalkulacyjny
• Impress — edytor prezentacji multimedialnych
• Draw — edytor rysunków i schematów
• Base — program do zarządzania bazami danych
• Math — edytor równań

Cechą charakterystyczną LibreOffice jest to, że jest on wolnym (od wolności) oprogramowaniem. Dla użytkowników oznacza to przede wszystkim, że można go legalnie pobrać, zainstalować i rozpowszechniać, bez żadnych opłat. Więcej na temat wolnego oprogramowania można przeczytać na stronach Fundacji Wolnego Oprogramowania.

W dużym uproszczeniu można powiedzieć, że LibreOffice jest darmowym odpowiednikiem pakietu Microsoft Office. Nie jest jego bezpośrednim zamiennikiem — różni się od niego sposobem działania, interfejsem użytkownika, możliwościami oraz dostępnymi funkcjami (LibreOffice potrafi rzeczy, których próżno szukać w Microsoft Office; i odwrotnie — niektórych z funkcji MS Office brakuje w LibreOffice). Ma jednak zbliżone przeznaczenie i umożliwia wykonywanie podobnych zadań.

Skąd się wziął LibreOffice?

W skrócie: LibreOffice jest bezpośrednim następcą pakietu OpenOffice.org. Poniżej znajduje się trochę dłuższy opis historii jego powstania.

Pakiet OpenOffice.org był wolnym oprogramowaniem tworzonym przez firmę Sun Microsystems oraz społeczność (ludzi, którzy nie byli zatrudnieni przez Sun Microsystems, ale brali udział w tworzeniu pakietu). W kwietniu 2009 roku Sun Microsystems zostało wykupione przez Oracle Corporation (transakcję sfinalizowano w styczniu 2010 roku). Podczas gdy Sun rozwijał wiele liczących się programów licencjonowanych na zasadach wolnego oprogramowania, Oracle nie było do tego skłonne. W 2010 roku Oracle sukcesywnie bądź porzucało, bądź zmieniało warunki licencjonowania kolejnych programów wcześniej tworzonych przez Sun. Najprawdopodobniej z obawy, że podobny los może spotkać OpenOffice.org, najbardziej aktywni członkowie społeczności zdecydowali się założyć The Document Foundation. Podstawowym celem fundacji było „przekształcenie społeczności w nową, otwartą, niezależną i rządzoną w sposób merytokratyczny organizację”. The Document Foundation zadeklarowało chęć koordynowania wysiłków członków społeczności oraz aktywne działanie na rzecz ich aktywizacji.

W chwili, gdy powstawała The Document Foundation (wrzesień 2010 roku), marka OpenOffice.org należała do Oracle. The Document Foundation zaproponowało Oracle przystąpienie do fundacji oraz donację marki OpenOffice.org. W oczekiwaniu na decyzję Oracle, The Document Foundation rozwijała własną wersję pakietu OpenOffice.org, którą nazwano LibreOffice (od francuskiego i hiszpańskiego słowa „libre” — „wolny”). Pierwotnie żywiono nadzieję, że nazwa jest tymczasowa i Oracle przychylnie ustosunkuje się do prośby fundacji.

Oracle odpowiedziało osiem miesięcy później, w czerwcu 2011 roku. Zapowiedziało rozwiązanie zespołu programistów odpowiedzialnych za OpenOffice.org oraz oddanie marki w ręce Apache Foundation. Fundacja odpowiedziała dwa tygodnie później, rozpoczynając proces integracji infrastruktury OpenOffice.org ze swoją własną infrastrukturą. Wtedy też stało się jasne, że The Document Foundation nie uzyska prawa do marki OpenOffice.org i nazwa LibreOffice pozostanie na dłużej.

W maju 2012 roku Apache Foundation ogłosiło wydanie swojej pierwszej wersji OpenOffice. Oficjalnie potwierdzono przy tym zmianę nazwy pakietu z OpenOffice.org na Apache OpenOffice.

Wraz z ogłoszeniem Apache Foundation, marka OpenOffice.org przestała istnieć. Tym samym obecnie mamy dwa pakiety biurowe, z których oba są bezpośrednim następcą OpenOffice.org — jeden nazywa się LibreOffice, zaś drugi Apache OpenOffice.

Źródła: [1], [2], [3], [4], [5].

Dlaczego powinienem (powinnam) używać LibreOffice, a nie Apache OpenOffice?

Nikt nie mówi, że „powinieneś” („powinnaś”) używać LibreOffice 🙂 . Artykuły publikowane na blogu w dużej mierze dotyczą także Apache OpenOffice oraz starszego OpenOffice.org. Jeżeli więc jesteś zadowolony(-a) z używanego pakietu, to świetnie!

Biorąc pod uwagę, że OpenOffice.org nie jest już rozwijany, zalecam aktualizację bądź do LibreOffice, bądź do Apache OpenOffice.

Na korzyść LibreOffice przemawia jednak to, że skupia on wokół siebie większą liczbę programistów, a jego rozwój przebiega znacznie dynamiczniej niż rozwój Apache OpenOffice.

Skąd mogę pobrać LibreOffice?

Najnowszą dostępną wersję znajdziesz na stronie internetowej LibreOffice.

Jakiej wersji LibreOffice powinienem (powinnam) używać?

Na pytanie to odpowiadam w osobnym artykule: Jakiej wersji LibreOffice używać?.

Jak wygląda kompatybilność LibreOffice z Apache OpenOffice oraz starszym OpenOffice.org?

Bardzo dobrze. Różnice w sposobach wyświetlania dokumentów między LibreOffice a pozostałymi pakietami są minimalne i w zdecydowanej większości przypadków niezauważalne.

Najważniejsza zmiana dotyczy zmiany algorytmu szyfrowania dokumentów w LibreOffice 3.5. W efekcie zaszyfrowane pliki utworzone przy pomocy LibreOffice 3.5 (lub nowszych) nie mogą być odczytane w OpenOffice.org oraz LibreOffice 3.4.4 lub starszych. Mogą być odczytane w LibreOffice 3.4.5 oraz Apache OpenOffice.

Ponadto warto mieć na uwadze, iż domyślnym formatem plików wykorzystywanym przez LibreOffice jest format ODF w wersji 1.2 zawierający kilka niestandardowych rozszerzeń. Inne programy odczytujące ODF w wersji 1.2 mogą ignorować te rozszerzenia, w związku z czym niektóre dokumenty mogą wyglądać inaczej. Pełna lista rozszerzeń znajduje się na stronie wiki The Document Foundation.

Jak wygląda kompatybilność LibreOffice z Microsoft Office?

LibreOffice potrafi otwierać pliki w formacie Microsoft Office (DOC, DOCX itp.), nie gwarantuje jednak pełnej z nimi kompatybilności. Oznacza to, że pliki utworzone w Microsoft Office mogą wyglądać inaczej, gdy otworzy się je w LibreOffice. I odwrotnie — pliki w formacie Microsoft Office, utworzone w LibreOffice, mogą wyglądać inaczej gdy otworzy się je w Microsoft Office. To, jak wiele będzie różnic, zależy przede wszystkim od stopnia skomplikowania dokumentu. Proste dokumenty są mniej narażone na niekompatybilności, bardzo skomplikowane — gwarantują je.

Niemniej zazwyczaj LibreOffice gwarantuje pełny dostęp do treści plików zapisanych w formatach Microsoft Office. Jeżeli zaś konieczne jest zachowanie także wyglądu dokumentu, najlepiej jest zapisać go w formacie PDF — gwarantuje on jednakowe wyświetlanie na wszystkich komputerach.

Na stronie ciągle czytam o jakichś stylach. O co chodzi?

Style są mechanizmem, który pozwala tworzyć dokumenty szybciej i wygodniej, uzyskując przy tym lepsze efekty. Więcej na ich temat dowiesz się w moim wprowadzeniu do stylów.

Gdzie znajdują się pliki konfiguracyjne LibreOffice?

Zależy to od używanego systemu operacyjnego.

• Windows: %APPDATA%\LibreOffice\3\user\

  Zapis %APPDATA jest zmienną. System Windows sam podstawi w jej miejsce ścieżkę do odpowiedniego katalogu. Zmienna ta działa na Windowsach: XP, Vista, 7 oraz 8.

• Linux:
  • LibreOffice 3.5.0 i nowsze: ~/.config/libreoffice/3/user/
  • LibreOffice 3.4.6 i starsze: ~/.libreoffice/3/user/
• Mac OS X: ~/Library/Application Support/libreoffice/3/user/

Liczba 3 w ścieżkach odpowiada numerowi wersji pakietu. Pakiety w wersji 4.x.y przechowują swoje pliki konfiguracyjne w katalogu libreoffice/4/user.

[Powrót do spisu treści]